Endodonti
Endodonti dişin sinirini ve kökünü çevreleyen dokuların hastalıklarının tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Endodontist,kanal tedavisi konusunda 5 yıllık dişhekimliği eğitimi sonrasında yine en az 5 yıl süreyle özel eğitim gören ve bir doktora tezi hazırlayarak sunan dişhekimine endodontist denir. Endodontist olan dişhekimi bu eğitimi sırasında birçok vakayı tedavi eder ve en komplike tedavileri yapabilme becerisi kazanır.
Diş ağrısının, soğuk-sıcak hassasiyetinin, diş apselerinin, renkleşmiş dişlerin, kaza sonucu zarar gören dişlerin tedavisi endodontik tedavi kapsamına girer.
Diş,ağız içinde gözüken diş kronundan ve köklerden oluşur. Dişin kronu ve kök kanallarında diş siniri bulunur. Bu sadece bir diş siniri değildir, bağ dokusu,kan ve lenf damarlarından oluşur. Sağlıklı bir diş,pulpa(diş siniri) tarafından beslenir ve canlılığını korur.
Kanal tedavisi,dişlerde ağrı,apse ve kist oluşumuna neden olan,iltihaplı veya ölü diş pulpasının(sinirinin) içinde bulunduğu kök kanallarından çıkartılması ve bu boşluğun sağlığa zararlı olmayan bir madde ile tam olarak doldurulması demektir.
AĞRI
Dişler neden ağrır?
Diş çürüğü
Hatalı yapılmış kanal tedavileri
Kötü yapılmış veya ömrünü tamalamış dolgu ve protezler
Dişlere gelen darbeler sonucu ortaya çıkan yaralanmalar
Zararlı alışkanlıklar
Bazı dişeti hastalıkları
Diş sıkma
Diş kaynaklı olmadığı halde dişlere yansıyan ağrılar
DİŞ ÇÜRÜĞÜ
Çürüğün ilk belirtisi dişler üzerindeki beyaz lekelenmelerdir. Mikropların ürettiği asit kalsiyumdan zengin diş dokusunun bozulmasına ve erimesine neden olur.
Bu aşamada bozulan mine dokusu, doğal mekanizmalarla onarılamazsa,dişte madde kaybı ortaya çıkar ve artık çürük kalıcı hale gelmiştir.
Madde kaybıyla başlayan çürük mineyi geçer ve dişin sinirine doğru yaklaşmaya başlar. Bu aşamada dişte sıcak-soğuk hassasiyeti başlar. Tedavi, çürüğün temizlenerek dişin doldurulmasıdır.
DİŞ İLTİHABI (APSE)
İlerleyen çürük,dişin sinirine ulaştığında sinirin iltihaplanmasına neden olur,şiddetli diş ağrısı ortaya çıkar. Bu durumda kanal tedavisi yapılır.
İltihaplanan diş siniri kanal tedavisi ile uzaklaştırılamazsa burada mikroplar üreyerek diş sinirinin(pulpanın) ölümüne neden olur. Bazen de bir apse meydana gelir. Siniri ölmüş bir diş genel vücut sağlığı için büyük bir risk yaratır. Uzun süre ağrı vermese bile her an bir apse veya kist oluşumuna neden olabilir.
Bazen diş etinde küçük bir şişlik olur, zaman zaman kaybolur,bazen içinden bir akıntı gelir. Buna fistül denir. Bu durum hastalarda ağrıya neden olmadığı için genellikle ihmal edilir. Oysa mutlaka ilgili dişe kanal tedavisi yapılarak bu sorun giderilmelidir.
Eğer kanal tedavisi yapılmazsa,apse çene kemiğine zarar vererek bakteri ve bakteri ürünlerinin kan dolaşımı yolu ile tüm vücuda yayılmasına neden olur.
İltihaplı bir dişten yayılan bakteriler kalp, böbrekler, eklemler, gözler, üriner sistem gibi birçok organda zararlı etkilere ve başka hastalıklara neden olabilir.
Kanal tedavisi gören bir diş ne kadar ağızda kalır?
Başarılı bir kanal tedavisi yapılan dişler iyi bir ağız hijyeni ve aksatmadan yapılan düzenli kontroller ile ömür boyu ağızda kalabilir.
Kanal tedavisinin başarı oranı nedir?
Kurallara uygun,iyi yapılmış bir kanal tedavisinin başarı oranı 90%'ın üzerindedir. Kanal tedavisi tekrarı olan dişlerde bu oran 70-80%'lere düşer.